در اسلام سفارش بسیاری در مورد رفتار محترمانه، منصفانه، مهربانانه و عادلانه با همسر شده است که توجه به این نوع رفتار و احترام به همسر در مدل و سبک زندگی دینی از اهمیت بسزایی برخوردار است.
ما در حال حاضر در دنیایی زندگی می کنیم که مدعی است به شخصیت زنان ارج می‌نهد و نشاط و آزادی را برای او خواستار است. در حالی که هویت و ماهیت اصلی زنان را با سلایق خود به چالش کشیده اند. دنیای متمدن امروز جنس لطیف و مهربان زن را نادیده گرفته و بزور می خواهد به او بقبولاند که هیچ فرقی با جنس مرد ندارد! نگاه فمینیستی بر دنیای کنونی غلبه پیدا کرده و ظاهرا به زنان آزادی داده است اما در باطن و واقعیت، افسردگی و اسارت را برای آنان به ارمغان آورده است.
در این نوشتار به چند مورد از این سفارشات در کلام خداوند متعال و ائمه معصومین علیهم السلام اشاره می شود که امیدواریم با دقت و توجه مورد تحلیل قرار گیرد.
خداوند متعال در آیه 19 سوره ی نساء درباره معاشرت با همسر می فرماید: …وعاشروهن بالمعروف فإن کرهتموهن فعسی أن تکرهوا شیئا و یجعل الله فیه خیرا کثیرا
همچنین با بانوانتان خوش رفتاری کنید و اگر احیانا از آنان خوشتان نمی آید، فوری به فکر جدایی نیفتید؛ چه بسا از چیزی خوشتان نیاید و خدا خیر بسیاری در آن گذاشته باشد.
همچنین پروردگار کریم در بیان اهداف تشکیل خانواده وهمسرگزینی در سوره روم آیه 21 می فرماید:
از نشانه های او این است که برایتان از نوع خودتان همسرانی آفرید تا در کنارشان به آرامش روحی روانی برسید. بینتان هم محبت و مهربانی انداخت. در رابطه زن و مرد برای مردمی که فکرشان را بکار بیاندازند، نشانه هایی از یکتایی خداست.
امام سجاد علیه السلام هم در تبیین حقوق بانوان از سوی همسرانشان اینگونه سفارش می کنند:
«حق زن آن است که بدانی خداوند او را مایه آرامش و آسایش و همدم و پرستار تو قرار داده است، همچنین بر هر یک شما واجب است که خداوند را به خاطر وجود دیگری ستایش کند و بداند که او نعمتی است که خداوند ارزانی داشته و واجب است که با نعمت خداوندی رفتار نیک داشته باشد و او را گرامی بدارد و با او سازگاری کند و هر چند حق تو بر زنت بیشتر است و فرمان پذیری از تو، در هرچه دوست می داری یا نمی پسندی، تا آنجا که گناه نباشد، بر او لازم تر است، در هر حال او این حق را دارد که از تو مهربانی ببیند و از همدمی تو برخوردار شود و حق دارد که در برآوردن کامی که به ناچار باید برآورده شود، آرامش و آسایشش تامین شود و این حقی بس بزرگ است و هیچ نیرو و توانی جز به خداوند نیست». (تحف العقول، ص 261)
حکم بن عتیبه نقل می کند که روزی به ملاقات امام باقر علیه السلام می رود و آن حضرت را در خانه ی آراسته و زیبایی می بیند که لباس های نو و رنگین نیز بر تن داشتند. حکم بن عتیبه از وضع زندگی امام باقر علیه السلام شگفت زده شده و با نگاهی تعجب آمیز به آن حضرت و اتاق آراسته نگاه می کند . آن حضرت که افکار وی را از نگاهش دریافت می کند، از او می پرسند: ای حکم! نظر تو در مورد این گونه زندگی چیست؟ او میگوید: برای من زیبنده نیست در مورد زندگی شما سخنی بگویم و اعتراض داشته باشم، اما در میان ما، جوانان تجمل طلب و تازه دامادها چنین می کنند.
امام باقر علیه السلام می فرماید: ای حکم! «من حرم زینة الله التی اخرج لعباده والطیبات من الرزق » چه کسی زینت هایی را که خداوند برای بندگانش آفریده و روزی های پاکیزه را حرام نموده است؟ .» این زینت ها و زیبایی ها را خداوند متعال برای بندگانش قرار داده است.
آن حضرت در ادامه سخنانش می فرماید: اما این خانه ای را که می بینی، خانه همسرم می باشد و من چون تازه با او ازدواج کرده ام به احترام وی به اینجا آمده ام و لباس زیبا پوشیده ام . ولی خانه خود من همان منزل ساده ایست که تو آن را دیده ای.
به این ترتیب آن حضرت به احساسات و تمایلات به حق همسر خویش پاسخ مثبت داده و به او به دیده احترام می نگریست .
امام باقر علیه السلام بر این باور بود که باید همسر و فرزندان را تکریم نمود و برای آنان احترام قائل شد، و نباید از نیکی کردن به آن ها غفلت نمود و می فرمود: «من حسن بره باهله زید فی عمره ; هر کس با همسر و فرزندانش خوش رفتاری کند عمرش زیاد خواهد شد. »
تحف العقول، ص 295 .
و در جای دیگر می فرماید: ان اکرمکم عندالله اشدکم اکراما لحلائلهم؛ گرامی ترین شما نزد خداوند، کسی است که بیشتر به همسر خود اکرام کند و احترام بگذارد.
(وسائل الشیعه، ج 15، ص 58، ح 6)
منابع: قرآن کریم، وسائل الشیعه، تحف العقول
فاطمه سازمند
انتهای پیام
