انتخاب همسر یکی از مهمترین مراحل و سرنوشت سازترین مرحله ازدواج است که باید با دقت و احتیاط زیادی به آن پرداخته شود. متاسفانه آمار افزایش طلاق نشان می دهد که هرچند اطلاعات و دانش مردم نسبت به این معیارها افزایش یافته است، اما در عمل نتایج مثبتی حاصل نشده است. آقایان معمولاً معیارهایی که برای انتخاب همسر در اولویت قرار می دهند چهار چیز است؛ زیبایی ظاهری، دارایی و ثروت، نسب و موقعیت اجتماعی ، اعتقادات و باورهای مذهبی. اما آیا این ویژگی ها هر کدام به تنهایی می‌توانند اسباب خوشبختی و آرامش را در ارتباط بین زوجین فراهم سازند؟ آیا مردی که همسر خود را فقط بخاطر زیبایی و یا جایگاه اجتماعی و یا ثروتش انتخاب کرده، تمام نیازهای اساسی زندگی اش برطرف خواهد شد؟ در این رابطه ما با تحلیل حدیثی زیبا و پرمفهوم که از پیامبر گرامی اسلام روایت شده است، به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.
انتخاب همسر در اسلام
با نگاهی به تفاسیر آیات قرآن کریم و پژوهش در روایات و احادیث أهل بیت علیهم السلام در می یابیم، انتخاب همسر از دیدگاه اسلام اهمیت بسیار زیادی دارد. تا جایی که در مورد ملاک های انتخاب همسر برای آقایان و خانم‌ها، بطور جداگانه توصیه هایی بیان شده است. ما در این بحث به یکی از این احادیث که از زبان مبارک پیامبر اکرم ص نقل شده، می پردازیم.
بیشتر بخوانید:
نقش باورهای دینی در سبک زندگی خانواده
ایشان در مورد انتخاب همسر خطاب به آقایان می فرمایند:« تُنكَحُ المَرأَةُ عَلى أربَعِ خِلالٍ : عَلى مالِها ، وعَلى دينِها ، وعَلى جَمالِها ، وعَلى حَسَبِها ونَسَبِها ، فَعَلَيكَ بِذاتِ الدّينِ [ كنز العمّال : ج 16 ص 303 ح 44602 . ] . با زنان به خاطر چهار خصلت ، ازدواج مى شود : ثروت ، ديندارى ، زيبايى ، و اصل و نسب . وتو با زن ديندار ازدواج کن.
در این حدیث به چهار مورد از معیارهایی که معمولاً آقایان و یا خانواده هایشان برای انتخاب دختر مطرح می کنند، اشاره شده است. پیامبر خدا ص ابتدا به این اولویت ها اشاره می کنند و سپس می فرمایند که بهترین ملاک، «دینداری» است!
دینداری واژه ای است که ما آن را در ذیل کلمه‌ی «بذات الدین» ترجمه کردیم. معنی بذات در کتب لغت عربی یعنی خصوصا، بویژه، بخصوص و دقیقاً.
بنابراین وقتی پیامبر اکرم ص می‌فرماید: با زنان بخاطر چهار ویژگی ازدواج میکنند، ولی لازم و ضروری است برای تو « بذات الدین »، در واقع از میان این چهار ویژگی، به خصلت دین مدار بودن دختر بطور ویژه و مخصوص تأکید می کنند. این خصلت باید بطور ویژه مورد توجه آقایان قرار بگیرد. البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که تشخیص دین مدار بودن و یا دیندار بودن یک فرد براحتی امکان پذیر نیست! چرا که انسانها ظاهر و باطنی دارند.
خیلی از مسلمانان به ظاهر دیندار هستند اما در باطن بر خلاف دین عمل میکنند. عده‌ای فقط به احکام و قوانین عبادی مقید هستند و می‌پندارند که دین یعنی همین، و متأسفانه از اخلاق اجتماعی و حق الناس بویی نبرده اند. یا برعکس عده ای اخلاق مدار هستند اما از انجام واجبات دین هم امتناع می کنند. یک فرد دیندار در ظاهر و باطن پایبند به احکام و قوانین (عبادی ، اخلاقی ، اجتماعی و حقوقی) دین است. اگر حرف می زند عمل هم میکند. یک فرد دیندار در خانواده به حقوق همسرش احترام می گذارد. متعهد و مسئولیت پذیر است. اخلاق و رفتار مهربانانه و دلسوزانه دارد. از توهین، سرزنش، تحقیر، مقایسه و بسیاری خلق و خوهای ناپسند در اسلام دوری می کند. عدالت و انصاف بخاطر تقوی او در زندگی اش حرف اول را می زند. از این رو اگر پیامبر اسلام ص ملاک کلی دیندار بودن را برای انتخاب زن به مردها پیشنهاد می کنند، در واقع خوشبختی و آرامش و صلح را پیشنهاد داده اند.
امید است که جوانان ما با اولویت قرار دادن این ملاک در انتخاب همسر، برای زندگی خودو زندگی همسرشان ارزش قائل شده و زندگی های پایدار و خوشی را تجربه کنند.
نتیجه: طلاق پدیده شومی است که متأسفانه در دهه اخیر با رشد فزاینده ای در حال گسترش است. بخش مهمی از علل طلاق ریشه در انتخاب نادرست همسر دارد. ملاک ها و معیارهای غلطی که زوجین را در مسیر پر از تنش و مشکلات لاینحل وارد می کند و در نهایت به طلاق عاطفی یا رسمی می کشاند.« دینداری » ملاکی است که در آن تکامل اندیشه، باورهاو ارزشهای انسانی و اجتماعی نهفته است و با انتخاب و تشخیص درست این ملاک در همسر آینده ، می‌توان سرنوشت خوبی را برای زندگی خود رقم زد.
انتهای پیام
فاطمه سازمند حسینی
