همسر، هدیه‌ی الهی

فَاطِرُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجاً وَمِنَ الْأَنْعَامِ أَزْوَاجاً یَذْرَأُکُمْ فِیهِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ* لَهُ مَقَالِیدُ السَّماوَاتِ وَالْأَرْضِ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یَشَاءُ وَیَقْدِرُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلِیم.

قرآن کریم در آیه‏ى یازدهم و دوازدهم سوره‏ى شورى‏ به صفات و افعال خدا اشاره کرده، مى‏فرماید:

شکافنده (و آفریننده) ى آسمان‏ها و زمین است؛ همسرانى از (جنس) خودتان براى شما قرار داد، و از دام‏ها (نیز) جفت‏هایى (قرار داد)، در حالى که شما را بدین (وسیله) مى‏آفریند؛ هیچ چیزى مثل او نیست و او شنوا [و] بینا (ى حقیقى) است. کلیدهاى آسمان‏ها و زمین فقط از آنِ اوست؛ روزى را براى هرکس بخواهد (و شایسته بداند)، گسترده مى‏سازد و (یا) تنگ مى‏گرداند؛ [چرا] که او به هر چیزى داناست.

نکته‏ها و اشاره‏ها:

1. در این آیه به شکافتن و آفرینش آسمان‏ها و زمین (و آنچه در آنهاست) اشاره شده است؛ آفرینش از عدم، که نشانه‏ى قدرت و علم خداست.

2. همسران شما را از جنس خودتان آفرید، که از طرفى مایه‏ى آرامش روح و جان شما و از طرف دیگر موجب تکثیر و بقاى نسل انسان شوند.

3. یکى از ویژگى‏هاى منحصر به فرد خدا آن است که هیچ چیز مثل و مانند او نیست، او وجودى بى‏نهایت و داراى صفات نامحدود است اما موجودات دیگر محدود و غالباً جسمانى‏اند، پس هیچ کس و هیچ چیز مانند خدا نیست و صفات او قابل مقایسه با صفات موجودات دیگر نیست و اصلًا مفاهیمى که در مورد غیر خدا به کار مى‏بریم، مثل دور، نزدیک، حال، آینده، بزرگ، کوچک و … هیچ کدام در مورد خدا معنا ندارد، ولى از آن جا که ما ناچاریم در مورد خدا صحبت کنیم و الفاظى غیر از الفاظ و مفاهیم انسانى نداریم، این الفاظ را به کار مى‏بریم. و اگر صفات خدا را همانند صفات انسان بدانیم، به نوعى تشبیه گرفتار شده‏ایم که خدا از آن منزّه است.

4. «مقالید» (کلیدها) در این جا کنایه از تسلّط کامل بر چیزى است، همان طور که مى‏گوییم کلید فلان کار به دست من است در این جا هم مى‏گوید: کلیدهاى آسمان‏ها و زمین به دست خداست، یعنى خزاین و ذخایر آنها در اختیار خداست و به هر کس صلاح بداند طبق برنامه‏ى خاصى مى‏دهد.

5. روزى انسان گاهى مادى و گاهى معنوى است و کم و زیاد شدن روزى مادى انسان‏ها براساس مصلحت و براى آزمایش افرادست و گاهى موجب عذاب آنها مى‏شود. البته این که رزق به دست خداست بدان معنا نیست که انسان تلاش نکند چون خدا کارها را با اسباب انجام مى‏دهد.

رزق از وى جو، مجو از زید و عمر مستى از وى جو، مجو از بنگ و خمر (مولوى)

6. کم و زیاد شدن رزق به دست خداست، اما کم و زیاد کردن آن به خاطر ناتوانى و جهل نیست که کلید ذخایر جهان به دست اوست و او داناى به همه چیز است و طبق مصلحت‏سنجى عمل مى‏کند.

آموزه‏ها و پیام‏ها:

1. همسر هدیه‏اى الهى است که عامل تکثیر و گسترش نسل انسان است.
2. خدا و صفات او را همانند موجودات، محدود نپندارید.
3. صفات خدا را بشناسید (تا خداشناس‏تر شوید)
4. رزق (مادى و معنوى) شما به دست کسى است که صاحب اختیار ذخایر جهان و داناى به همه چیز است (پس اگر رزقتان را کم و زیاد کرد، بدانید که مصلحتى را در نظر داشته است.)

1. . استفاده شده از تفسیر مهر. ↑