ماهواره و اثرات نامطلوب آن در خانواده‌

قرآن کریم درباره خطر اشاعه زشتی ها در جامعه اسلامی هشدار می دهد و می فرماید:
إِنَّ الَّذینَ یُحِبُّونَ أَنْ تَشیعَ الْفاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ فِی الدُّنْیا وَ اْلآخِرَةِ وَ اللّهُ یَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ. (نور، 19)
«کسانی که دوست دارند زشتی ها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آنها در دنیا و آخرت است و خداوند می داند و شما نمی‌دانید.»
یا ایها الذین آمنوا قوا انفسکم و اهلیکم نارا وقودها الناس والحجاره(تحریم :6)
«ای كسانی كه ایمان آورده اید خود وخانواده خویش را از آتشی كه هیزم آنها انسانها وسنگهاست نگه دارید.»
حضرت پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله چه زیبا فرموده است:
«کیف بکم اذا رأیتم المنکر معروفا»
«چه می شود شما را، آن گاه که ناپسند را پسندیده می شمارید و بد را خوب می بینید»
ازنظرات مراجع:
استفاده از برنامه ‏هاى مفید و مشروع (مانند برنامه‏هاى علمى و قرآنى) هر چند فى نفسه مانعى ندارد؛ ولى با توجه به اینکه برنامه‏هایى که از طریق این دستگاه پخش مى‏شود غالباً در بردارنده آموزش افکار گمراه کننده و تحریف حقایق و برنامه‏هاى لهو و فساد هستند، استفاده از ماهواره جایز نیست. آیت اللّه مکارم، استفتاءات، ج 1، س 1609 و 829
ماهواره
ماهواره، یكی از رسانه های قدرتمند ارتباط جمعی به شمار می آید .
این ابزار، به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد خود، قادر است پیام‌های تصویری را به دورترین نقاط منتقل كند و تعداد بی‌شماری از افراد را در سراسر دنیا مورد خطاب قرار دهد. همچنین ماهواره می تواند در هشیار كردن، اطلاع‌رسانی و درحوزه پژوهش، سیاست و … نقش مهمی داشته باشد؛

امّا ماهواره برنامه های تخریبی و نابهنجاری نیز دارد؛ تا جایی كه برخی از جامعه شناسان و كارشناسان فرهنگی را برآن داشته تا برای مصونیت جامعه انسانی، بویژه نهاد خانواده چاره اندیشی كنند. بدین ترتیب، تاثیر برنامه‌های این ابزار قدرتمند برافكار عمومی و عملكرد آن را بویژه از نظر تربیتی و جامعه پذیری نباید از نظر دور داشت.گذراندن وقت بیش‌تر برای تماشای ماهواره، نشان دهنده علاقه كمتر به مطالعه است و به احتمال زیاد، فرد را تنبل و از نظر روانی، منفعل بار می آورد، فعالیت ذهنی را كند و روح انسان را مسخ می كند. ماهواره، مبلّغ پرخاش‌گری و ستیزه‌جویی است و گاه انسان را به ترس از خشونت واقعی مبتلا می سازد؛ بدین معنا كه فرد از جنگ و مبارزه واقعی می‌هراسد.
تماشای تصویرها و فیلمهای مبتذل، كم كم انسان را معتاد میكند؛ به گونه ای كه اگر فرد روزی به سراغ ماهواره و عكس‌های مبتذل آن نرود، در زندگی خود احساس كمبود می‌كند و حالت كسالت به او دست میدهد. تماشای صحنه‌های مبتذل، ذهن و اندیشه انسان را تسخیر میكند. فردی كه خود را به دیدن اینگونه تصویرها عادت داده است، به كار و فعالیت سازنده اقتصادی بی‌رغبت میشود.
باید بدانیم:
امروز ما با غول پرنده افسانه‌ای ۱۷ هزار سر و دست و پایی روبه‌رو هستیم که همه دنیا را به هم می‌دوزد و مرتبط می‌کند، غولی که چنگال‌های نحس خود را در بدنه خانواده فرو می‌کند و نگوییم در یک آن بلکه با چند پرده نمایش سفره، خانه و خانواده را بر می‌چیند که اگر برای قدیمی‌ها از این غول می‌گفتی دهانشان از تعجب باز می‌ماند که مگر می‌شود؟!

ورود ماهواره به ایران ودر محاصره قرار گرفتن زبان وفرهنگ وبینش خانواده ها

از زمانی که ماهواره وارد خانه های ایرانیان شد، طیف گسترده ای از شبکه های ماهواره ای مورد توجه و استقبال مخاطبان قرار گرفت.در ابتدا به دلیل محدود بودن شبکه های فارسی زبان، شبکه های خارجی مورد توجه بییندگان برنامه های ماهواره ای قرارداشت اما پس از مدتی با گسترش شبکه های فارسی زبان و کاهش سختگیریها نسبت به استفاده از ماهواره، این پدیده به صورت گسترده ای به خانه های ایرانیان راه یافت.هم اینک تخمین زده می شود که تعداد قابل ملاحظه ای گیرنده و دیش ماهواره ای در کشور وجود داشته باشد.تعداد شبکه های ماهواره ای فعال در جهان 17000 و ۶۶۶شبکه است که از این تعداد حدود 3000شبکه در داخل ایران با همین دیش ها و آنتن های معمولی قابل دریافت هستند.از این تعداد شبکه حدود380 شبكه موسیقی و273شبكه تبلیغ ادیان ساختگی و235 شبكه مبتذل و74شبکه مخصوص تبلیغات مد لباس و لوازم آرایش است كه هر سال بر شمار این شبكه ها اضافه میشود.

با توجه به جوان بودن جمعیت کشور، علاوه بر تاثیر شبکه های ماهواره ای بر نحوه نگرش جوانان به مسایل سیاسی، ما شاهد تغییر در الگوهای فرهنگی جوانان کشور نسبت به بسیاری مسائل از جمله مدل لباس و آرایش نیزهستیم.نکته قابل توجه در زمینه تغییر دیدگاه جوانان نسبت به نوع پوشش و آرایش آنها این است که الگوهای جمعی در جامعه بشدت درحال تضعیف و فردگرایی و توجه به خود، در حال رشد است.آراستگی و زیبایی ظاهرجوان امروز که مورد پسند اوست، بگونه ای متفاوت از الگوهای جمعی است که فرهنگ سنتی جامعه برای او ترسیم می کند.در جامعه به دلیل بهبود اوضاع اقتصادی مردم، ابراز وجود دربین جوانان به مثابه یک ارزش اجتماعی بسرعت درحال رشد است.یکی از دلایل پررنگ شدن این موضوع علاوه بر رفاه اقتصادی، گسترش روز افزون استفاده از ماهواره در خانواده ها می باشد.از این نکته نیز نباید غافل شد که جامعه ما یک جامعه در حال گذار است و در این میان موجی که برطبقه بالا و متوسط تاثیر می گذارد، طبقات پایین جامعه را هم متاثر می کند. مثلا ما در جوانان طبقات پایین جامعه هم میل به تغییر در نوع لباس و آرایش را مشاهده می کنیم، هر چند مسائل مالی، آنها را در ابراز این نوع کنش اجتماعی دچار محدودیت می کند.در جامعه جوانی مثل ایران، انتخاب نوع پوشش و سبک آرایش، بی تاثیر از برنامه های ماهواره نیست.با نگاهی کوتاه به این مساله متوجه می شویم که نفوذ فرهنگ غرب آرام آرام وارد کلیه اندامهای درخت کهنسال فرهنگ ایران می شود وخود را بسرعت ناباورانه ای به عنوان بخشی از فرهنگ جامعه به جوانان عرضه می کند.
در چنین شرایطی، مدیران فرهنگی جامعه باید حرکت خلاقانه و آگاهانه ای را برای کاهش اثرات منفی برنامه های شبکه های ماهواره آغاز کنند.از نظر کارشناسان، در عصر جهش ارتباطات، ما نمی توانیم جلوی ارسال امواج ماهواره و رسوخ آموزه ها و هنجارهای غیرخودی را در درون کانون خانواده هایمان سد کنیم اما می توانیم درپرتو ارائه مبانی هنجاری خود در رسانه های خاص مقابله با شبیخون فرهنگی بیگانه بپردازیم به عنوان مثال می توانیم با ایجاد شبکه هایی مخصوص نمایش لباس و مد و ارائه الگوهای ایرانی اسلامی و با نظارت اهل فن، بخش عمده ای از تاثیر منفی(صرف نظر از آثار و برنامه های مثبت این فناوری) برخی از شبکه های ماهواره ای را تعدیل کنیم.وقتی جوانان بدانند برنامه های مورد علاقه خود را با کیفیت عالی و متنوع می توانند در شبکه های تلویزیون ملی تماشا کنند یقینا عده بینندگان شبکه های ماهواره ای غیرخودی به حداقل ممکن خواهد رسید و جوانان ایرانی به جای آنکه مصرف کننده قهار برنامه های ماهواره ای بیگانه باشند، به شهروندان فرهیخته و با سواد رسانه ای بالا در چارچوب مرزهای ملی کشورمان تبدیل می شوند.مادر عصر تكنولوژی به سر می بریم . كه در آن ماهواره نقشی پر رنگی در انتقال اطلاعات و پیام ها دارد هر چند ماهواره را می توان دجال گمراهی نام نهاد زیرا رویكردی كه در این شبكه های ماهواره ای به چشم می خورد نشان از تلاش آن ها برای هویت زایی فرهنگی و ایجاد سستی در باورهای دینی دارد.شبكه های ماهواره ای علمدار جنگ نرم علیه نظام جمهوری اسلامی ایران است هر چند به طور دقیق نمی توان حجم استفاده از ماهواره را در ایران به طور دقیق مشخص كرد ولی می توان با توجه به قراین و شواهد موجود می توان حدس زد كه میزان استفاده از شبكه های ماهوارهای در ایران افزایش قابل توجه ای پیدا كرده است .
به لحاظ فنی در۱۵۹ مدار تلویزیونی در کل جهان،۲۰۳ ماهواره تلویزیونی فعال است که از این تعداد در۸۰مدار قالب دریافت در ایران، 100 ماهواره تلویزیونی یعنی نیمی از ماهواره های جهان قرار دارد. این تعداد ماهواره ها، امکان تماشای حدود۱۸۰۰۰ شبکه تلویزیونی را در ایران فراهم می آورد با رسیورها و دیش های معمولی می توان تا نزدیک۲۰۰۰ کانال ماهواره ای را در ایران با کیفیت بالا دریافت کرد.در بین شبكه های ماهواره ای كه به سهولت در ایران قابل دریافت است، بیش از 380 كانال خاص موسیقی وجود دارد كه شبانه روز در حال پخش موسیقی، كلیپ، رقص، آهنگ های درخواستی و كنسرت هستند. عموم این برنامه ها آكنده از حركات ضداخلاقی و اروتیكال است. در حالیكه علاوه بر این شبكه های اختصاصی موزیكال، حدود 1200 شبكه هم در خلال برنامه های خود كلیپ ها و شوهای موزیكال پخش می كنند.در حوزه كودك و نوجوان بیش از 250 كانال ماهواره ای قابل دریافت در ایران است؛ ضمن آنكه بخش مهمی از برنامه های كانال های عمومی نیز ، به پخش برنامه های كودك و نوجوان اختصاص دارد. این شبكه ها علاوه بر پخش كارتون هایی كه عموماً در تضاد با مبانی اخلاقی ماست، به فرهنگ سازی ارزش های لیبرالی و امانیستی غرب در ذهنیت اطفال ایرانی می كند و آنان را شیفته زندگی آمریكایی و غربی می نماید.
یکى از کارکردهاى رسانه هاى جمعى به ویژه ماهواره مفهوم سازى و به تبع آن، شکل دادن به هنجارهاى متناسب با آن مفهوم است كه با توجه به این نكته می توان گفت شبكه هایی كه ضدیت با كشورهای مستقل به خصوص جمهوری اسلامی ایران دارند با چند رویكرد متفاوت به برنامه سازی می پردازند تعدادی از شبكه ها به ترویج فرهنگ برهنگی و اشاعه بی بند باری در سطح جامعه می پردازند تا بنیاد خانواده را سست كنند تعدادی دیگر رویكردی ضد دین دارند و به شبه افكنی می پردازند و تعدادی نیز به سیاه نمایی دست آورد های انقلاب ایران می پردازند و به ایجاد یاس در بین مخاطبانشان می پردازند و مسائل را به صورت وارونه جلوه می دهند به نظر می رسد با افزایش كمی شبكه های ماهواره ای و جذب مخاطبان ایرانی، ترویج انگاره های لیبرالی به سهولت انجام می گیرد و این همان بخشی ازجنگ نرمی است كه امپریالیسم رسانه ای غرب دنبال پیروزی در آن است.
در این بین نقش شبكه هایی چون BBC، CNN، VOA در حوادث بعد از انتخابات ایران را نمی توان نادیده گرفت كه با فضا سازی های كاذب سعی در القای تقلب ساختگی بوده ا ند . البته در بین این شبكه ها نقش بی بی سی فارسی از همه پر رنگ تر بوده است این شبكه هشت ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران شروع به كار كرده است هرچند خبر، قلب تلویزیون فارسی بی بی سی است، اما این شبکه برنامه های متنوع موسیقی، هنری و فرهنگی، علمی، فن آوری، مستند و ورزشی، همچنین برنامه های بحث و مناظره چند رسانه ای نیز پخش می کند. این شبكه 100 میلیون نفر فارسی زبان دنیا را مخاطب بالقوه خود می‌داند.BBC فارسی به ورود در حوزه‌ها و زمینه‌هایی كه رسانه ملی بدلایل دینی و فرهنگی و یا سیاسی امكان ورود ندارد توجه دارد و این باز به مزیت رقابتی دیگر این شبكه در نزد مردمی كه چندان مذهبی و یا وفادار به نظام نیستند تبدیل می‌شود. عبور از خطوط قرمز در عرصه موسیقی، سینما، مسائل زنان، جوانان نیز به جذب مخاطب كمك فراوان كرده است
حمله به دین به بهانه مبارزه با بدعت و خرافات
تمدن عصر جدید که شکوفایی آن را پیوسته ناشی از حذف دین از صحنه زندگی فرد و اجتماع می شمارند و عامل عقب افتادگی جوامع وامانده یا عقب نگه داشته شده را پای بندی به دین و ضوابط مذهبی قلمداد می کنند، حربه خطرناکی است که بر روح حساس و پرشور جوان اثر نامطلوبی بر جای می گذارد. یکی از روش های دیرین دشمن برای گسترش سلطه خویش، استفاده از باورهای انحرافی در برابر عقاید و ارزش های اسلام اصیل است. آنان می کوشند مذهب را که عامل بیداری، پویایی، ستم ستیزی، عدالت گستری و فراهم آورنده سعادت دنیا و آخرت است، به عامل تخد یر، انزواطلبی، واپس گرایی، رهبانیت و امری شخصی تبدیل کنند و با این شگرد، بیشترین سعی شان در درست کردن عقاید نسل جوان بر طبق خواسته ها و اهداف خودشان است. به تعبیر امام خمینی رحمه الله : «می خواهند اسلام ناب محمدی (ص) را به اسلام امریکایی مبدل سازند.» تأکید بر اختلاف های مذهبی، تکیه کردن افراطی بر تفاوت های شیعه و سنی، ترویج خرافه گرایی، ترویج مذهب های دروغین، تحریف مفاهیم والایی همچون: انتظار، توکل، دعا، قضا و قدر و تعبد و نیز ارائه نظریه های ویرانگر گوناگون علیه مذهب، همه برای رسیدن به این هدف شوم سازمان دهی و اجرا می شود. در واقع این شبکه های ماهواره ای با روش های به ظاهر علمی، دینی و حتی طنز، در سست کردن عقاید مردم می کوشند و این برنامه ها نسل جوان را به ابتذال می کشاند.
اشاعه فحشا و بی بند و باری با ماهواره
یکی از کارکردهای رسانه های جمعی به ویژه ماهواره، مفهوم سازی و به تبع آن، شکل دادن به هنجارهای مناسب با آن مفهوم است. بر این اساس، ارائه تصویرهای مستهجن و مبتذل و خلاف عفت عمومی از طریق ماهواره و نمایش آنها، یکی از عوامل گسترش بی بند و باری و به فحشا کشاندن جوانان از نوع جرایم جنسی است.دشمن که همواره اشاعه فرهنگ دینی و اعتقاد به خداوند و معنویات را مانع اصلی هدف های خود می بیند، برای کم رنگ کردن این اعتقادات، با ایجاد خلل در اعتقادات قشر جوان، در به انحراف کشاندن و بی هویت کردن آنان می کوشد.در واقع از دیدگاه و منطق قرآن، بازگو کردن زشتی ها و ارائه و ترویج آنها، نهی شده است؛ زیرا موجب آشکارسازی زشتی ها و برملا شدن آنها می شود. امام رضا علیه السلام می فرماید: «آن کسی که گناه را نشر دهد، رانده است و آن کس که گناه را پنهان می دارد، مشمول آمرزش الهی است».شبکه های ماهواره ای در قالب میان برنامه ها و آگهی ها، مظاهر ضداخلاقی را تبلیغ می کنند و این رسانه، همچون دیگر ابزار بشری می تواند به آرمان های تعالی بخش انسان ها و جوامع خدمت یا خیانت کند که در حال حاضر، بیشترین خدمت ماهواره در ایجاد و رواج فسا د و فحشا در میان جوانان است.

کلیدواژه‌ها:باشگاه زندگی, رسانه

پیشنهاد میکنیم این مطالب را هم بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *