رعایت قوانین الهی طلاق، راهی برای کاهش آمار طلاق

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ وَأَحْصُوا الْعِدَّةََ وَاتَّقُوا اللَّهَ رَبَّكُمْ لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِن بُيُوتِهِنَّ وَلَا يَخْرُجْنَ إِلَّا أَن يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَمَن يَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ لَا تَدْرِي لَعَلَّ اللَّهَ يُحْدِثُ بَعْدَ ذلِكَ أَمْرا.[2]

اى پيامبر! هنگامى كه زنان را طلاق مى‏دهيد، پس آنان را در (زمان) عِدّه‏شان طلاق دهيد، و عدّه را شمارش كنيد؛ و خودتان را از [عذاب‏] خدايى حفظ كنيد كه پروردگار شماست. آن (زن) ها را از خانه‏هايشان بيرون نرانيد و (آنان نيز در زمان عدّه) بيرون نروند، مگر آن‏كه [كار] زشت آشكارى (به بار) آورند؛ و اين‏ها مرزهاى خداست و هركس از مرزهاى خدا تعدّى كند، پس يقيناً، به خودش ستم كرده است؛ نمى‏دانى، شايد خدا بعد از اين، كارى پديد آورد.

نكته‏ها و اشاره‏ها

1. ازدواج زن و مرد براى زندگى مشترك است ولى گاهى شرايطى سخت پيش مى‏آيد كه زن ومرد مجبور مى‏شوند از هم‏ديگر جدا شوند.

در برخى از اديان تحريف شده، مثل مسيحيت، طلاق ممنوع است و همين مطلب مشكلات جدّى براى مردم فراهم مى‏سازد و آنها را به طرف كارهاى خلاف مى‏كشاند.

ولى در اسلام طلاق به عنوان راه حلّ آخر پذيرفته شده است. البته در احاديث اسلامى آمده است كه منفورترين حلال نزد خداست و بر اثر طلاق عرش الهى به لرزه در مى‏آيد و در آيات و روايات شرايط سختى براى طلاق قرار داده شده تا آمار طلاق كاهش يابد.

2. طلاق بايد در زمان عدّه باشد؛ يعنى در زمان عادت ماهيانه‏ى زنان، همسرانشان نمى‏توانند آنها را طلاق دهند، بلكه طلاق در زمان پاكى زن است، البته به شرط آن كه در آن پاكى آميزش جنسى صورت نگرفته باشد.

در احاديث پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام نيز به اين مطلب اشاره شده است.

شايد فلسفه‏ى اين حكم آن باشد كه در زمان عادت ماهيانه معمولًا زنان خوش‏اخلاق نيستند و رابطه‏ى جنسى برقرار نيست زمينه‏ى دعوا و جدايى بيش‏تر فراهم است؛ از اين رو طلاق در آن زمان ممنوع است.

3. اين آيه شمارش عدّه‏ى زنان را وظيفه‏ى مردان شمرده است؛ يعنى مرد مراقب باشد كه پس از وقوع طلاق هرگاه سه پاكى زن تمام شد و وارد عادت ماهيانه‏ى سوم شد، ايام عدّه‏ى طلاق او به سر آمده و زن و شوهر كاملًا از يك‏ديگر جدا شده‏اند و زن مى‏تواند ازدواج مجدد كند.

البته خود زنان نيز به طور طبيعى مراقب شماره‏ى عدّه‏ى خود هستند و نيازى به تأكيد در مورد آنان نيست، ولى از آن جا كه در اين مدت حق رجوع دارند و هزينه‏ى زندگى و مسكن زن به عهده‏ى مردان است، آنان بايد دقت بيش‏ترى بكنند، كه حقوق زنان را پايمال نكنند و رعايت تقوا را در اين مورد بنمايند.

4. در مدتى كه زنان در عدّه‏ى طلاق هستند (كه مدت آن سه پاكى، يعنى حدود سه ماه است)، مردان حق ندارند همسر طلاق داده‏ى خود را از خانه بيرون كنند و بايد هزينه‏ى زندگى و مسكن او را تأمين كنند و زنان نيز حق ندارند از خانه‏ى شوهر بيرون بروند؛ يعنى بايد صبر كنند تا عده‏ى طلاق تمام شود، سپس كاملًا از هم جدا شوند. فلسفه‏ى اين قانون مترقّى اسلام آن است كه از طرفى در اين مدت احترام و حقوق و هزينه‏ى زندگى زن تأمين باشد و احياناً آواره نشود و از طرف ديگر، در اين مدت عصبانيتِ زن و مرد فروكش كند و در مورد زندگى خود و آينده‏ى فرزندانشان انديشه و تأمل نمايند و زمينه‏ى بازگشت آنان به زندگى مشترك فراهم شود.

اگر اين قانون اسلام رعايت شود، آمار طلاق بسيار كم‏تر مى‏شود، به ويژه آن كه در احاديث اسلامى آمده است كه زنان در اين مدت در خانه‏ى شوهر آرايش كنند تا زمينه‏ى رجوع مرد بيش‏تر شود.

و حتى در طلاق رجعى شرايط بازگشت را بسيار آسان قرار داده‏اند، به طورى كه هركار يا سخن مرد يا دست زدن به بدن همسر رجوع به شمار مى‏آيد و نياز به عقد مجدد نيست.

5. هرگاه زنى در مدت عدّه عمل زشت آشكارى انجام دهد، مرد حق دارد كه در مدت عدّه او را در خانه‏ى خود نگاه ندارد، البته برخى مفسران عمل زشت آشكار را به معناى عمل (زناى) منافى عفت، و برخى نيز ناسازگارى طاقت‏فرسا همراه با بدخلقى و بدزبانى زن دانسته‏اند.

البته هر دو تفسير در احاديث اهل بيت عليهم السلام روايت شده است؛ بنابراين، مى‏توانيم بين آن دو تفسير جمع كنيم و هردو را مصداق عمل زشت بدانيم.

6. قوانين طلاق زنان مربوط به فرهنگ عرب يا زمان خاصى نيست، بلكه قوانين الهى است كه بايد در همه‏ى زمان‏ها اجرا شود و هركس اين قوانين را رعايت نكند، به خودش ستم كرده، چون سعادت و آرامش خود را از بين برده است.

7. از آن جا كه طلاق مشكلاتى عاطفى و اجتماعى براى همسران و تأثيراتى منفى برآينده‏ى فرزندانشان دارد و نوعى شكست در زندگى به شمار مى‏آيد، اسلام در مورد طلاق سخت‏گيرى كرده است كه نمونه هايى از اين سخت‏گيرى در آيه‏ى بعد مى‏آيد و نمونه‏اى از آن، در مورد نگه‏دارى زن در مدت عدّه در خانه است.

همه‏ى اين‏ها براى آن است كه شايد پس از مدتى هيجان زن و شوهر تمام شود و پيوند زندگى مشترك ادامه يابد يا تجديد شود.

8. طلاق عوامل گوناگونى هم‏چون توقعات بى‏جاى زن و شوهر از هم ديگر، يا دخالت‏هاى بى‏جاى اقوام و بستگان و بى‏اعتنايى زن و شوهر به خواسته‏هاى هم‏ديگر و عدم تناسب فرهنگ دو خانواده دارد؛ از اين رو بهتراست اين عوامل شناخته و برطرف شوند تا زندگى شيرين مشترك ادامه يايد.

9. در اين آيه خطاب اوليه به پيامبر صلى الله عليه و آله است اما ضميرهاى بعدى جمع آمده‏اند؛ يعنى در حقيقت مخاطب آيه همه‏ى مردم هستند و اين قوانين براى همه‏ى آنهاست اما به پيامبر صلى الله عليه و آله خطاب مى‏كند.

آموزه‏ها و پيام‏ها

1. در طلاق و جدايى تابع قوانين الهى باشيد.

2. در احكام و شرايط طلاق حسابگر و دقيق باشيد و تقوا را رعايت كنيد.

3. حقوق زنان طلاق داده شده رعايت شود و تا زمانى كه عدّه‏ى آنها به سرنيامده در حمايت مالى شوهر باشند.

4. زنان طلاق داده شده در مدت عدّه از خانه‏ى شوهر خارج نشوند تا شايد زمينه‏ى پيوند مجدد فراهم شود.

5. اگر مى‏خواهيد به خودتان زيان نرسانيد، قوانين الهى طلاق را رعايت كنيد.

  1. . استفاده شده از تفسیر مهر.
  2. – ( الطلاق 1 )
کلیدواژه‌ها:باشگاه زندگی, طلاق

پیشنهاد میکنیم این مطالب را هم بخوانید

81 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *