خانواده‌ی خوب متوقف بر ازدواج خوب و ازدواج خوب متوقف بر..

وَلا تَنْکِحُوا الْمُشْرِکَاتِ حَتَّى یُؤْمِنَّ وَلَأَمَهٌ مُؤْمِنَهٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکَهٍ وَلَوْ أَعْجَبَتْکُمْ وَلا تُنْکِحُوا الْمُشْرِکِینَ حَتَّى یُؤْمِنُوا وَلَعَبْدٌ مُؤْمِنٌ خَیْرٌ مِنْ مُشْرِکٍ وَلَوْ أَعْجَبَکُمْ أُولَئِکَ یَدْعُونَ إِلَى النَّارِ وَاللَّهُ یَدْعُو إِلَى الْجَنَّهِ وَالْمَغْفِرَهِ بِإِذْنِهِ وَیُبَیِّنُ آیَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُونَ^[1].

«و با زنان مشرکِ [بت پرست‏]، ازدواج نکنید؛ تا ایمان آورند. و مسلماً کنیز با ایمان، از زن (آزاد بت پرستِ) مشرک بهتر است؛ و اگر چه شما را به شگفت آورد. و به مردان مشرک [بت پرست‏] زن مدهید، تا ایمان آورند؛ و مسلماً برده با ایمان، از مرد (آزاد بت پرستِ) مشرک، بهتر است؛ و اگر چه شما را به شگفت آورد. آنان به سوى آتش فرا مى‏خوانند؛ و خدا با رخصت خود، به سوى بهشت و آمرزش فرا مى‏خواند، و آیاتش را براى مردم روشن بیان مى‏کند، باشد که آنان متذکِّر شوند.»

شأن نزول:

حکایت شده است که شخصى به نام «مَرثَد»، که مرد شجاعى بود، از طرف پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله مأمور شد که از مدینه به مکه برود و گروهى از مسلمانان را با خود بیاورد. وقتى او وارد مکه شد، در آن‏جا با زن زیبایى به نام «عناق» برخورد کرد که در زمان جاهلیت او را مى‏شناخت. آن زن از مرثد تقاضاى ازدواج نمود. مرثد گفت: باید از پیامبر صلى الله علیه و آله اجازه بگیرم. وى پس از انجام مأموریت خویش به مدینه باز گشت و جریان را به اطلاع پیامبر صلى الله علیه و آله رساند.

آیه‏ى فوق نازل شد و بیان کرد که زنان مشرک و بت‏پرست شایسته‏ى همسرى و ازدواج با مردان مسلمان نیستند، اگر چه زیبایى و ثروت آنها مسلمانان را به شگفت آورد، مگر آن‏که ایمان آورند.

نکته‏ها و اشاره‏ها

1. اسلام براى ازدواج، به خاطر آثار وراثتى و تربیتى آن، اهمیت زیادى قایل شده و ازاین‏رو شرایط گوناگونى براى آن قرار داده و مشرکان را شایسته‏ى همسرى مسلمانان ندانسته است؛ چرا که فرزندان مشرکان روحیه و صفات آنان را به ارث مى‏برند و اگر کودکى در دامن شخص بت‏پرستى تربیت شود، سرنوشت شومى خواهد داشت.

علاوه بر آن، اگر مشرکان، که با اسلام بیگانه‏اند، به خانه‏هاى مسلمانان راه پیدا کنند، جامعه‏ى اسلامى گرفتار هرج و مرج مى‏شود و صفوف از یک‏دیگر مشخص نخواهند شد.

2. «مشرک» در قرآن بیش‏تر به بت‏پرستان گفته مى‏شود، امّا برخى از مفسران معتقدند که این واژه شامل یهودیان و مسیحیان نیز مى‏شود؛ چرا که آنها نیز براى خدا شریک قایل‏اند.

امّا با توجه به این‏که در آیات زیادى از قرآن واژه‏ى «مشرک» در مقابل اهل کتاب به کار رفته است، مى‏توان گفت که این واژه در قرآن به معناى بت‏پرست به کار رفته است.

3. در معناى جمله‏ى «خدا دعوت به بهشت مى‏کند»، دو احتمال وجود دارد:

الف) مقصود از دعوت خدا، همان بیان حکم ممنوعیت ازدواج با بت‏پرستان است که نتیجه‏ى آن، بهشت خداست.

ب) واژه‏ى «اللّه» به جاى واژه‏ى «مؤمنان» به کار رفته است؛ چرا که در مقابل مشرکان مى‏بایست واژه‏ى مؤمنان به کار مى‏رفت. این جانشینى به خاطر شدّت ارتباطى است که فرد مؤمن با خدا دارد. این نکته‏ى بسیار لطیفى است، یعنى گویا سخن مؤمنان همان سخن خداست.

4. در انتخاب همسر، ایمان اصالت دارد، پس نباید فریب ظاهر زیباى مشرکان را بخوریم و باید بدانیم که ازدواج خوب و موفق زمینه‏ساز بهشت و ازدواج بد و ناموفق زمینه‏ساز جهنم است.

آموزه‏ها و پیام‏ها

1. اصل زیر بنایى ازدواج، ایمان است.

2. ارزش اصیل انسان ایمان است (نه مال و زیبایى).

3. نزدیکى و ازدواج با مشرکان، زمینه‏ساز سقوط در آتش است.

4. پیروى از دستورات الهى (و ازدواج با مؤمنان) زمینه‏ساز آمرزش و بهشت است.

5. زیبایى ایمان همسر را فداى زیبایى ظاهرى او نکنید.

6. توجه به آیات روشن الهى، بیدارگر است.

1. – ( البقره 221 ) . ↑