يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَكَحْتُمُ الْمُؤْمِنَاتِ ثُمَّ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ فَمَا لَكُمْ عَلَيْهِنَّ مِنْ عِدَّةٍ تَعْتَدُّونَهَا فَمَتِّعُوهُنَّ وَسَرِّحُوهُنَّ سَرَاحاً جَمِيلاً. [2]
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه زنان با ايمان را به همسرى گرفتيد، سپس قبل از تماس با آنان، طلاقشان داديد، پس براى شما هيچ عدّهاى كه آن را بشماريد، بر عهدهى آنان نيست؛ پس آنان را (با هديهاى) بهرهمند كنيد و با آزادى نيكويى رهايشان سازيد.
نكتهها و اشارهها
1. عدّه نگاه داشتن زنان بدان معناست كه زن پس از طلاق مدتى صبر مىكند، سپس ازدواج مجدد مىكند. از اين آيه استفاده مىشود كه اين مطلب حقّى براى شوهر است؛ زيرا ممكن است زنى كه همسر كسى بوده سپس طلاق داده شده، آبستن باشد و اگر بلا فاصله پس از طلاق ازدواج كند سرنوشت فرزند او نامعلوم مىشود؛ علاوه بر آن كه مدتِ عدّه به زن و مرد فرصت مىدهد كه به دور از هيجانات در مورد جدا شدن از همديگر بيشتر فكر كنند و چه بسا كه در اين مدت پشيمان شوند.
2. مسألهى عدّه نگاه داشتن زنان قبلًا براى مسلمانان بيان شده بود، و در سورهى بقره آيهى 228 اين مطلب تصريح شده كه زنان مطلّقه بايد پس از طلاق به مدت سه مرتبه عادت ماهيانه (و پاك شدن) انتظار بكشند و عدّه نگاه دارند، سپس اگر خواستند، ازدواج مجدد كنند.
و اينك در اين آيه يك دسته از زنان مطلقه را استثنا كرده و بيان نموده است كه اگر زنان مطلقه قبل از طلاق آميزش نكرده باشند لازم نيست كه عدّه نگاه دارند.
3. در اين آيه به مردان دستور مىدهد كه در هنگام طلاق دادن اين گونه زنان هديهى مناسبى به آنان بدهند. برخى مفسران احتمال دادهاند كه اين حكم مخصوص مواردى است كه مهريهاى براى زن مشخص نشده باشد، وگرنه هنگام طلاق پرداخت نصف مهريه واجب مىشود.»
ولى برخى فقها و مفسران فرمودهاند كه دادن هديه در صورت تعيين مهريه، مستحب و در صورت عدم تعيين، واجب است.
4. مقدار هديهاى كه به زن مطلّقه داده مىشود، به اندازهى متعارف و بر اساس توانايى شوهر است كه شامل مواردى همچون لباس، خانه و پول مىشود.
5. سفارش شده كه همسر مطلّقه را با آزادى نيكويى رها كنيد؛ يعنى همراه با محبت و احترام و بدون خشونت و ظلم از او جدا شويد.
آموزهها و پيامها
1. اسلام حامى حقوق زنان است.
2. مردان حقوق زنان را رعايت كنند.
2. حتى پس از طلاق، رعايت حال همسر قبلى خود را بكنيد و به او هديه بدهيد و با او خوشرفتارى كنيد.
3. عدّه حق شوهر است، ولى برخى زنان بعد از طلاق عدّه ندارند.