خشونت خانگی بر فرزندان خردسال یکی از انواع خشونت خانگی است که شامل یک تجربه مداوم از آزار جسمی، روانی و یا جنسی در خانه می شود که برای ایجاد قدرت و کنترل بر شخص دیگری استفاده می گردد. اگرچه آگاهی در مورد میزان خشونت خانگی علیه کودکان در ایران در حال افزایش است، اما لزوم اجتناب از این بحران اخیراً در جامعه پزشکی و سلامت روان مطرح می شود.
برای قربانیان خشونت خانگی، معمولا حملات فیزیکی، بدرفتاری عاطفی، و سایر آزارهای متحمل شده اتفاق می افتد و مطمئناً بر رفاه وی تأثیر می گذارد. در مورد کودکان باید اضافه کرد که کودکانی که شاهد آزار مادران، پدران یا سایر اعضای خانواده خود هستند، نیز تحت تأثیر خشونت خانگی قرار می‌گیرند، حتی اگر خودشان به طور مستقیم قربانی خشونت خانگی نباشند.
این مقاله به اثرات ماندگار روانی و فیزیکی قرار گرفتن کودک در معرض خشونت خانگی می پردازد. برای کاهش خطر این اثرات، همچنین مهم است که راه هایی را که می توان کودکان را به کمک آنها در برابر این آسیب محافظت کرد، شناخت.
خشونت خانگی چیست؟
خشونت خانگی خشونتی است که توسط فردی در حلقه خانواده قربانی انجام می شود. این موضوع شامل اعضای درجه یک خانواده، اعضای نزدیک خانواده، سایر اقوام و دوستان خانواده می شود.
اصطلاح «خشونت خانگی» زمانی استفاده می شود که رابطه نزدیکی بین مجرم و قربانی وجود داشته باشد که معمولاً یک شکاف قدرت بین آنها وجود دارد. در این رابطه می توان به صراحت گفت که قربانی به مجرم وابسته است. خشونت خانگی می تواند به شکل آزار جسمی، جنسی یا حتی روانی باشد.
خشونت خانگی را به نحو دیگری نیز بیان می کنند: “الگویی از رفتار آزاردهنده در هر رابطه ای که توسط یکی از شرکا برای به دست آوردن یا حفظ قدرت و کنترل شریک صمیمی دیگر استفاده می شود و می تواند کلامی، فیزیکی، جنسی یا روانی باشد.”
سالانه 10 میلیون کودک و نوجوان شاهد خشونت بین والدین یا مراقبان خود هستند. این نوع خشونت، خشونت خانگی یا خشونت شریک جنسی نامیده می شود. والدین یا مراقبان درگیر در یک رابطه خشونت آمیز ممکن است فکر کنند که دعوا بر فرزندان آنها تأثیری ندارد. حتی ممکن است کودکانی که خشونت خانگی را نمی بینند، تحت تأثیر تعارض خانواده قرار گیرند. کودکان ممکن است در این بحران دچار مشکلات عاطفی و رفتاری جدی شوند ولی اغلب این مشکلات توسط والدین یا مراقبان آنها تشخیص داده نمی شود؛ در نتیجه، متاسفانه کودکان همیشه کمک مورد نیاز را دریافت نمی کنند. حتی در مواقعی مانند طلاق والدین، ممکن است کودک زیر شدیدترین فشارهای روحی قرار بگیرد یا آنکه دعوای والدین ممکن است منجر به تنبیه بدنی و کتک خوردن او شود. در مطلب سن مناسب طلاق برای کودکان بیشتر به این نوع از خشونت و نحوه برخورد با کودک طلاق پرداخته ایم.
هنگامی که خشونت خانگی بین اعضای یک خانواده وجود دارد، اغلب کودک آزاری نیز پدید می آید و گاهی اوقات کودکان به طور تصادفی آسیب می بینند. هنگام وقوع خشونت خانگی، کودکان باید از نظر سلامت و ایمنی آنها ارزیابی شوند.
آزار خانگی و یا همان خشونت خانگی علیه کودکان می تواند عاطفی، فیزیکی، جنسی، مالی یا روانی باشد و در کوتاه مدت و دراز مدت سبب ایجاد اختلالات عاطفی و روانی در کودک شود، مانند:
- لگد زدن، ضربه زدن، مشت زدن ( انواع حملات فیزیکی و آسیب های جسمی)
- تجاوز جنسی (حتی کسانی که در یک رابطه هستند)
- کنترل امور مالی شخص با نگه داشتن پول یا جلوگیری از کسب درآمد
- کنترل رفتار، مانند اینکه به کسی بگویید کجا می تواند برود و چه چیزی می تواند بپوشد
- اجازه ندادن برای بیرون رفتن از خانه و محبوس کردن شخص به هر عنوانی
- خواندن ایمیل، پیامک یا نامه های شخص
- تهدید به کشتن یا آسیب رساندن به او
- تهدید به کشتن یا آسیب رساندن به یکی دیگر از اعضای خانواده یا حیوان خانگی
اثرات خشونت خانگی بر کودکان
اثرات منفی این خشونت ها در بازه سنی متفاوت است و این اثرات در بازه های زمانی کوتاه مدت و بلند مدت روی شخص اثر می گذارد:
اثرات کوتاه مدت خشونت خانگی
1- نوزادان
در نوزادانی که در معرض خشونت خانگی علیه کودکان بوده اند، ممکن است نیازهای کودک برای دلبستگی مختل شود. بیش از 50 درصد از این نوزادان بیش از حد گریه می کنند و مشکلات خوردن و خواب دارند. نوزادان همچنین در معرض خطر قابل توجهی برای آسیب جسمانی هستند.
2- کودکان پیش دبستانی
کودکانی که در این سن شاهد خشونت خانگی هستند ممکن است دچار طیفی از مشکلات، از جمله شکایات روان تنی مانند سردرد و درد شکم شوند. آنها همچنین می توانند رفتارهای واپس گرایانه ای مانند شب ادراری، مکیدن انگشت شست و اختلالات خواب را از خود نشان دهند. در طول سال های پیش دبستانی، کودکان برای محافظت و ثبات به والدین خود مراجعه می کنند، اما این نیازها اغلب در خانواده هایی که خشونت خانگی در آنها وجود دارد؛ مختل می شود.
خشونت خانگی علامت هایی دارد مثل افزایش اضطراب در اطراف غریبه ها و رفتارهایی مانند ناله کردن، گریه کردن و چسبیدن به والد؛ همچنین مشکلات شبانه مانند بی خوابی و کم خوابی در این گروه سنی بیشتر است. کودکان در این گروه سنی که شاهد خشونت خانگی بوده اند نیز ممکن است نشانه هایی از وحشت را از خود نشان دهند که با فریاد زدن، تحریک پذیری، پنهان شدن و لکنت زبان ظاهر می شود.
3- کودکان دبستانی
کودکان در این محدوده سنی ممکن است در مورد سوء استفاده احساس گناه کرده و خود را به خاطر آن سرزنش کنند. خشونت و آزار خانگی به عزت نفس کودکان آسیب می رساند. آنها ممکن است در فعالیت های مدرسه شرکت نکنند یا نمرات خوبی کسب نکنند، دوستان کمتری نسبت به دیگران داشته باشند و بیشتر از سایر همسالان خود دچار مشکل شوند.
4- نوجوانان
نوجوانانی که شاهد آزار و اذیت هستند ممکن است به شیوه های منفی رفتار کنند، مانند دعوا با اعضای خانواده یا ترک مدرسه. آنها همچنین ممکن است رفتارهای پرخطری داشته باشند، مانند داشتن رابطه جنسی محافظت نشده و مصرف الکل یا مواد مخدر. آنها ممکن است عزت نفس پایینی داشته باشند و در دوست یابی مشکل داشته باشند. آنها ممکن است شروع به دعوا کنند یا دیگران را مورد آزار و اذیت قرار دهند و به احتمال زیاد با قانون دچار مشکل می شوند. این نوع رفتار در پسران نوجوانی که در دوران کودکی مورد آزار قرار می گیرند بیشتر از دختران نوجوان دیده می شود. دختران بیشتر از پسران در معرض گوشه گیری و تجربه افسردگی هستند
اثرات بلند مدت خشونت خانگی
فرد قربانی خشونت علیه طفل در خانواده، در بزرگسالی با وارد شدن به روابط آزاردهنده یا تبدیل شدن به خود آزارگر در معرض خطر بیشتری برای تکرار این چرخه هستند. به عنوان مثال، پسری که می بیند مادرش مورد آزار قرار می گیرد، 10 برابر بیشتر از همسرش در بزرگسالی سوء استفاده می کند. دختری که در خانه‌ای بزرگ می‌شود که پدرش مادرش را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهد، بیش از شش برابر دختری که در خانه‌ای بزرگ می‌شود، مورد آزار جنسی قرار می‌گیرد و این موارد مثال هایی از اثرات بلند مدت خشونت جسمی علیه کودک است.
کودکانی که در معرض خشونت خانگی علیه کودکان و یا شاهد یا قربانی آزار عاطفی، فیزیکی یا جنسی هستند، در بزرگسالی بیشتر در معرض خطر برای مشکلات سلامتی روانی و جسمانی هستند. این موارد می تواند شامل شرایط سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب باشد. آنها همچنین ممکن است شامل دیابت، چاقی، بیماری قلبی، اعتماد به نفس ضعیف و سایر مشکلات باشند.
کودکان می بینند؛ کودکان یاد می گیرند
کودک شاهد خشونت خانگی، می تواند او را به ایجاد مجموعه ای از اثرات منفی که وابسته به سن اوست؛ سوق دهد. تحقیقات در این زمینه بر اثرات شناختی، رفتاری و عاطفی خشونت خانگی متمرکز شده است. کودکانی که شاهد خشونت در خانه هستند و کودکانی که مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند، ممکن است اثرات روان‌شناختی مشابهی از خود بروز دهند.
این کودکان بیشتر در معرض خطر برای رفتارهای درونی مانند اضطراب و افسردگی و رفتارهای بیرونی مانند دعوا، قلدری، دروغ‌گویی یا تقلب کردن هستند. همچنین آنها در خانه و مدرسه نافرمانی بیشتری از خود نشان می دهند و به احتمال زیاد مشکلات اخلاق اجتماعی مانند عملکرد ضعیف مدرسه و مشکل در روابط با دیگران دارند. کودک خردسالی که شاهد خشونت خانگی است و یا خود قربانی این نوع خشونت محسوب می شود، نگرش های نامناسبی پیدا کرده و از خشونت به عنوان وسیله ای برای حل تعارض استفاده می کند و این امر نشان دهنده تمایل بیشتر برای استفاده از خشونت در کودک است.
راهکار کاهش تأثیر خشونت در تربیت کودکان
هر کودکی به طور متفاوتی به آزار و اذیت و آسیب ناشی از خشونت خانگی علیه کودکان واکنش نشان می دهد. برخی از کودکان انعطاف پذیرتر و برخی حساس تر هستند.
میزان موفقیت یک کودک در بهبودی از بدرفتاری یا ضربه به چندین چیز بستگی دارد، از جمله داشتن:
- یک پشتیبان و حامی خوب یا روابط خوب با بزرگسالان قابل اعتماد
- اعتماد به نفس بالا
- دوستی های سالم
اگرچه کودکان احتمالاً هرگز آنچه را که در طول آزار دیده اند یا تجربه کرده اند فراموش نخواهند کرد، اما می توانند راه های سالمی برای مقابله با احساسات و خاطرات خود را در دوران بلوغ بیاموزند. هر چه کودک زودتر کمک دریافت کند، شانس او برای تبدیل شدن به یک بزرگسال سالم از نظر روحی و جسمی بیشتر است.
یکی دیگر از راه های کاهش تاثیر خشونت در تربیت کودکان آموزش والدین به کودکان است. برای مثال کمک به آنها برای داشتن احساس امنیت، صحبت کردن با آنها در مورد مرزها و نقاط خصوصی بدن و کمک به آنها برای یافتن یک پشتیبان قابل اعتماد مثل مشاور یا درمانگر.
در آخر
خشونت خانگی علیه کودکان این پتانسیل را دارد که آثار ماندگاری بر قربانیان مستقیم و غیرمستقیم بگذارد. با وجود چالش‌های روان‌شناختی مانند اضطراب و افسردگی که احتمالاً از خشونت خانگی ایجاد می‌شود، دریافت مراقبت‌های مناسب از یک متخصص سلامت روان و داشتن جلسات مشاوره کودک می‌تواند به مدیریت این اثرات در کودکان کمک کند. به یاد داشته باشید که شخصیت کودک، از همین سنین خردسالی شکل می گیرد و بهتر است رفتار شما و دیگر افراد نزدیک به کودک، به گونه ای باشد که او را در مسیر درست زندگی قرار دهد.
7 پاسخ
Thanks for all of your efforts on this site. My mum enjoys setting aside time for investigations and it is easy to see why. My partner and i hear all relating to the lively means you present reliable strategies via the blog and in addition cause participation from some other people on that situation while my daughter is learning a great deal. Enjoy the remaining portion of the year. Your carrying out a fabulous job.
I want to express thanks to you just for bailing me out of such a instance. As a result of surfing throughout the internet and obtaining ideas which were not helpful, I thought my life was done. Being alive without the presence of solutions to the difficulties you’ve solved by way of the post is a serious case, and those which could have badly affected my career if I had not come across the website. That talents and kindness in maneuvering almost everything was tremendous. I’m not sure what I would have done if I had not encountered such a subject like this. I am able to at this time relish my future. Thank you so much for your high quality and amazing guide. I will not think twice to recommend the sites to any individual who desires guide about this subject.
I would like to show my passion for your generosity for all those that really want assistance with your issue. Your very own commitment to getting the message around turned out to be amazingly helpful and have frequently allowed guys and women like me to attain their endeavors. Your new invaluable guideline signifies so much to me and somewhat more to my peers. Thank you; from all of us.
I wish to convey my admiration for your generosity in support of those people who absolutely need assistance with that niche. Your very own dedication to getting the message across turned out to be remarkably helpful and have frequently empowered folks just like me to realize their objectives. This insightful report can mean so much a person like me and much more to my fellow workers. Warm regards; from each one of us.
My husband and i got really delighted Raymond managed to finish off his homework through the entire ideas he got in your web site. It’s not at all simplistic to just continually be offering helpful hints that many others have been selling. And now we fully grasp we now have the website owner to thank for this. The specific illustrations you made, the straightforward web site menu, the friendships you will help to engender – it is everything powerful, and it’s helping our son in addition to our family reason why the issue is interesting, which is certainly wonderfully essential. Thank you for the whole thing!
Thank you for all your efforts on this web site. My mother loves working on research and it’s easy to understand why. Most of us notice all relating to the compelling method you offer efficient information on your web blog and foster contribution from visitors about this theme so my child is certainly being taught so much. Take advantage of the rest of the year. Your conducting a fabulous job.
I am writing to let you understand what a incredible discovery our girl had reading your site. She came to understand so many issues, not to mention what it is like to have a very effective teaching heart to get many more without difficulty understand a number of complicated things. You truly exceeded visitors’ expected results. I appreciate you for presenting the helpful, trustworthy, informative as well as easy tips on this topic to Jane.