آنگونه که شایسته است طلاق بگیرید

فَإِذَا بَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَأَمْسِكُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ أَوْ فَارِقُوهُنَّ بِمَعْرُوفٍ وَأَشْهِدُوا ذَوَيْ عَدْلٍ مِنْكُمْ وَأَقِيمُوا الشَّهَادَةَ لِلَّهِ ِ ذلِكُمْ يُوعَظُ بِهِ مَن كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَمَن يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَل لَهُ مَخْرَجاً* وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيْثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَن يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَي‏ءٍ قَدْرا.[2]

«و هنگامى كه سرآمد (عدّه‏ى) آنان (به روزهاى پايانى) رسيد، پس آنان را به طور پسنديده نگاه داريد يا به طور پسنديده از آنان جدا شويد؛ و از شما (: مسلمانان) دو مرد عادل را گواه بگيريد و گواهى را براى خدا برپا داريد؛ اين (چيزى) است كه كسى كه به خدا و روز بازپسين ايمان مى‏آورد، بدان پند داده مى‏شود؛ و هركس خودش را از [عذاب‏] خدا حفظ كند، برايش محل خارج شدن (از مشكلات) قرار مى‏دهد؛* و او را از جايى كه نمى‏پندارد، روزى مى‏دهد؛ و هركس بر خدا توكّل كند، پس او برايش كافى است؛ در حقيقت، خدا كارش را (به انجام) مى‏رساند؛ كه به يقين، خدا براى هر چيزى اندازه‏اى قرار داده است.»

نكته‏ها و اشاره‏ها

1. در اين آيه بيان شده كه وقتى زنى را طلاق داديد و سه پاكى عدّه نگاه داشت، يا او را به طور شايسته نگاه داريد، يا از او كاملًا جدا شويد.

از اين تعبيرات استفاده مى‏شود كه مقصود از پايان زمان عدّه، اواخر آن است؛ چرا كه پس از پايان زمان عدّه شوهر نمى‏تواند به زن رجوع كند و او را نگاه دارد مگر آن كه عقد جديد كند.

2. در اين آيه بر ادامه‏ى زندگى به طور شايسته يا جدايى به طور شايسته تأكيد شده است؛ يعنى زن و شوهر با خوبى و به طور صحيح و انسانى و با رعايت شرايط واجب و مستحب و آداب و اخلاق اسلامى از هم جدا شوند و كار را به دعوا و بدگويى نرسانند؛ زيرا از طرفى ممكن است روزى بخواهند دو باره با يك‏ديگر زندگى كنند كه در آن صورت بد رفتارى‏هاى هنگام جدايى زمينه‏هاى عاطفى و فكرى را از بين مى‏برد و مانع پيوند مجدد مى‏شود.

و از طرف ديگر، برخوردهاى ناشايست موجب سوء سابقه‏ى افراد در ذهن مردم و خويشاوندان مى‏شود و تأثير نامطلوبى در آينده‏ى آنان مى‏گذارد.

3. جالب آن است كه خدا در اين آيه احكام طلاق را مى‏گويد، اما وقتى عدّه تمام مى‏شود، اول رجوع و پيوند مجدد را مطرح مى‏كند، سپس جدايى را؛ يعنى راه حل اول طلاق نيست.

4. در اين آيه به لزوم شاهد گرفتن براى مراسم طلاق اشاره شده است. دو نفر شاهد عادل مرد از مسلمانان در هنگام طلاق حضور داشته باشند تا مانع اختلافات بعدى شوند و هيچ يك از طرفين نتوانند واقعيت‏ها را انكار كنند.

5. در اين جا گواهى شاهدان را از چند طريق بيمه كرده است:

الف) اين گواهان از ميان مسلمانان باشند تا دروغ نگويند؛

ب) عادل باشند كه مرتكب گناه كبيره و كار خلاف مروّت نشوند؛

ج) انگيزه‏ى الهى داشته باشند، تا تمايل به يك طرف مانع اداى شهادت آنان نشود.

6. لازمه‏ى ايمان به خدا و روز رستاخيز آن است كه انسان از اين اندرزها و مطالب و قوانين مربوط به طلاق پند بگيرد و باتقوا شود و هر كس پند نگيرد گويى ايمان ندارد.

7. پيامدهاى مثبت تقوا عبارت‏اند از:

الف) تقوا راه‏گشاى انسان است و مشكلات زندگى را برطرف مى‏كند.

بسيارى از مشكلات افراد به خاطر گناهان و قانون‏شكنى هاست و با رعايت پارسايى و خود نگه‏دارى از مخالفت دستورات الهى، اين امور حل مى‏شود؛ افزون برآن كه تقوا موجب نزديكى به خدا مى‏شود و خدا دوستان خود را در مشكلات تنها نمى‏گذارد و به آنان امدادهاى غيبى مى‏رساند.

ب) تقوا موجب گشايش رزق مى‏شود و به انسان از جايى كه نمى‏پندارد، روزى مادى و معنوى مى‏رسد.

آرى؛ بين تقوا و راه‏گشايى و رزق‏گشايى رابطه‏اى مثبت برقرار است.

7. حكايت شده كه فرزند عوف بن مالك در جنگى اسير شد. او نزد پيامبر صلى الله عليه و آله از اين مطلب و فقر شكوه كرد. حضرت به او فرمود: تقوا پيشه كن و صبرنما و ذكر «لا حول ولا قوه الّا باللَّه» را زياد بگو. او اين كارها را كرد و پس از مدتى فرزندش از دست دشمن فراركرد و همراه خود شترى نيز آورد ومشكلات آنها حل شد.

8. از پيامبر صلى الله عليه و آله روايت شده كه در تفسير اين آيه فرمودند:

تقوا موجب نجات انسان از شبهات دنيا و حالات سخت مرگ و شدايد رستاخيز مى‏شود.

9. توكّل و تكيه بر خدا براى افراد كافى است؛ يعنى هركس براى انجام امور خود تلاش كند و كار خود را به خدا واگذارد خدا كارهايش را سامان مى‏دهد و راه نجاتى از مشكلات فراهم مى‏سازد. اين نويدى براى همه‏ى انسان‏هاست.

هين! توكل كن، مَلرزان پا و دست رزق تو بر تو ز تو عاشق‏تر است‏

(مولوى)

البته روشن است كه معناى توكّل بر خدا آن نيست كه انسان دست از كار و كوشش بردارد و كار را به خدا واگذارد.

10. حكايت شده كه وقتى اين آيه فرود آمد، گروهى از ياران پيامبر صلى الله عليه و آله به عبادت روى آوردند و گفتند: خدا رزق ما را عهده‏دار شده است.

اين خبر به گوش پيامبر صلى الله عليه و آله رسيد و حضرت فرمود: هر كس چنين كند دعايش مستجاب نمى‏شود. بر شما باد كه تلاش و طلب كنيد.

11. در اين آيه بيان شده كه هرچيزى در نظام هستى اندازه و حسابى دارد و خدا اندازه‏ى كارها را طبق مصلحت مشخص ساخته است و به انتها مى‏رساند؛ بنابراين در موقع بروز حوادث نبايد عجله كرد و زبان به شكوه گشود و يا بى‏تقوايى پيشه ساخت، بلكه بايد با استفاده از نيروى تقوا و توكّل مقاومت و صبر كرد تا با يارى خدا مشكلات حلّ شود.

آموزه‏ها و پيام‏ها

1. پيوند و جدايى شما به طور شايسته باشد.

2. در پايان عدّه، راه حلّ اول طلاق نيست، اگر مى‏توانيد باز هم به زندگى مشترك بازگرديد.

3. گواهانى مسلمان، عادل و خدا خواه براى طلاق حاضر كنيد (تا از اختلاف بعدى جلوگيرى شود).

4. لازمه‏ى ايمان به خدا و رستاخيز، پندگرفتن از آيات الهى است.

5. تقوا و پارسايى موجب راه‏گشايى در مشكلات مى‏شود.

6. هر كس خودنگه‏دار و پارسا باشد، خدا زندگى او را به صورت غير منتظره تأمين مى‏سازد.

7. با تكيه بر خدا كارها سامان مى‏گيرد.

8. خدا كارهاى جهان را با حساب خاصى به مقصد مى‏رساند.

  1. . استفاده شده از تفسیر مهر.
  2. . سوره مبارکه طلاق، ایات 2و3.
کلیدواژه‌ها:باشگاه زندگی, طلاق

پیشنهاد میکنیم این مطالب را هم بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *